Eerste groep studenten met studieschuld gaat woningmarkt op: wat staat hen te wachten?
De eerste groep studenten die onder het leenstelsel vallen betreedt de komende tijd de woningmarkt. Door de afschaffing van de basisbeurs in 2015 valt de maximale hypotheek voor starters vaak lager uit. Wat staat starters met een studieschuld te wachten?
Zelf kunnen starters met een studieschuld niet veel meer doen dan goed kijken welke bank het soepelst omgaat met hun studieschuld. Verder moeten ze hopen dat een lobby voor meer maatwerk, die onder meer de Vereniging Eigen Huis (VEH) voert, effect heeft.
De maximale hypotheek wordt beïnvloed door de hoogte van de studieschuld. Een oud-student moet aflossing en rente betalen en kan daardoor minder uitgeven aan woonlasten. Dit trekt de maximale leensom omlaag. Onder meer hierdoor wordt het voor starters op de woningmarkt steeds moeilijker, zegt Wike Wilbrink, beleidsadviseur woningmarkt bij de VEH.
“In het nieuwe leenstelsel zijn de schulden veel hoger dan in het oude stelsel. In de leennormen wordt geprobeerd daar rekening mee te houden, maar als de schuld vele malen hoger is, heb je daar niet zoveel aan.” Dit probleem wordt nu actueel, voegt ze eraan toe.
Het leenstelsel is in 2015 ingevoerd toen de basisbeurs werd afgeschaft. De eerste groep die daarmee te maken heeft gaat dus nu op de markt komen”, zegt Wilbrink. “Het studieschuldeffect komt bovenop de problemen die jonge starters nu al hebben met het vinden van een betaalbaar huis waarvoor eigen geld onmisbaar is.”
Wil je toch een zo hoog mogelijke hypotheek?
Wat kunnen starters met een studieschuld zelf doen om toch een zo hoog mogelijke hypotheek te krijgen? Thomas de Leeuw, oprichter van hypotheekadviseur Ikbenfrits.nl, raadt aan om bij de keuze voor een bank mee te nemen hoe die hiermee omgaat. “Wij kijken per klant waar die het beste past. Er zijn best veel mensen die elke euro hypotheek nodig hebben. Dan gaan we naar de bank die hier wat soepeler in is.”
Banken hanteren drie richtlijnen. “De eerste lijn is de striktste. Die banken tellen de volledige oorspronkelijke studieschuld mee in de hypotheekberekening. Dan heb je banken die rekenen met de oorspronkelijke schuld min een aflossing, als je nu een aflossing doet. Tenslotte zijn er banken die rekenen met die aflossing en alle andere aflossingen die al zijn gedaan. Die lijn is het gunstigst”, aldus De Leeuw.
‘Starters zijn zich bewust van hun studieschuld’
Toch knellen de regels volgens de VEH flink. De organisatie pleit er daarom voor dat er meer rekening wordt gehouden met de persoonlijke situatie van starters. Wilbrink: “Wij zeggen: je kunt wel vasthouden aan algemene regels, maar veel starters zijn zich ervan bewust dat ze een studieschuld hebben. Ze kunnen aantonen dat ze die kunnen terugbetalen. Wij vinden dat je er in die gevallen soepeler mee moet omgaan. We pleiten voor een veel mensgerichter systeem.”
De VEH is een van de initiatiefnemers van het Platform Woonstarters, waarin een aantal organisaties zich heeft verenigd om de verbetering van de positie van starters op de agenda te zetten. “Zo proberen we voor beleidsmakers en beslissers voorbeelden te geven hoe je met de problemen om kunt gaan.”
De Hypotheekshop pleit voor één financiële woontoetsing voor zowel koop als sociale en vrije huur, om het financiële speelveld eerlijker te maken.
Voor starters met een studieschuld die toch zoveel mogelijk willen lenen, is het hopen dat dit effect zal hebben.