CPB: Lastenverlichting levert meer op dan subsidies op wonen

Het verminderen van subsidies voor koopwoningen en sociale huurwoningen kan de woningschaarste verkleinen. Daardoor wordt het gemakkelijker voor huishoudens om een woning te vinden die past bij hun voorkeuren en ontstaat ruimte voor lastenverlichting. Dat heeft het Centraal Planbureau (CPB) berekend.

Het CPB heeft de impact van diverse maatregelen voor zowel de koop- als de huurmarkt doorgerekend in de publicatie ‘Kansrijk woonbeleid’.

Op de markt voor koopwoningen is volgens het CPB winst te behalen door de fiscale subsidiëring van eigenwoningbezit te verminderen, bijvoorbeeld door de hypotheekrenteaftrek verder af te bouwen. Dit verkleint de stimulans om in een relatief dure koopwoning te wonen en om de woning met schuld te financieren. Woningen worden daardoor volgens de publicatie Kansrijk woonbeleid goedkoper en de keuzevrijheid van huishoudens om een woning te kopen of te huren neemt toe.

Huurtoeslag ontkoppelen

In de huurmarkt is winst te behalen door de huurtoeslag te ontkoppelen van werkelijke huren of de relatie tussen gereguleerde huren en woningkwaliteit te versterken. Hierdoor verminderen wachtlijsten en krijgen huishoudens meer keuzevrijheid, schrijft het CPB.

Deze maatregel gaat ten koste van de zogeheten vangnetfunctie van de huurtoeslag. Huishoudens in een relatief dure huurwoning die geconfronteerd zijn met een sterke inkomensdaling moeten hierdoor eerder verhuizen. Het CPB acht het echter efficiënter om deze vangnetfunctie in te vullen via generieke sociale zekerheid, zoals inkomensondersteuning.

Een ander effect van de maatregel is dat de vraag verschuift van duurdere regio’s naar goedkopere woningmarktregio’s. Dit kan de schaarste in dure regio’s verminderen.

Nieuwbouw blijft belangrijk

Daarnaast blijft het belangrijk om te zorgen dat er voldoende nieuwe woningen worden gebouwd. Hiervoor zijn verschillende maatregelen mogelijk, zoals het toestaan van meer woningbouwplannen en het bieden van meer ruimte voor bouw buiten de bestaande bebouwde kom.

Verduurzaming van woningen kan worden gestimuleerd via woningmaatregelen, zoals een lagere onroerendzaakbelasting voor energiezuinige woningen, of via algemene maatregelen, zoals het verhogen van de energiebelasting. Dat laatste is vaak efficiënter: een directe belasting op energieverbruik kan de uitstoot verminderen tegen lagere maatschappelijke kosten.

De hele publicatie Kansrijk woonbeleid is hier te lezen.

Kansrijk beleid

Kansrijk woonbeleid 2020 is onderdeel van de nieuwe reeks Kansrijk beleid 2020, die voortbouwt op de reeks uit 2016. Het Centraal Planbureau (CPB), het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) publiceren deze reeks als voorbereiding op de landelijke verkiezingen in 2021. Voor diverse beleidsterreinen worden de effecten van vele mogelijke en voorgestelde maatregelen op een grondige manier op een rij gezet.

Per beleidsoptie worden (waar mogelijk) de verwachte effecten op overheidsfinanciën, herverdeling, huizenprijzen, doelmatigheid, het aandeel van de huursector, en de belangrijkste kwalitatieve effecten van maatregelen geëvalueerd.

Eerder dit jaar riep het CPB al op tot maatregelen die de werking van de woningmarkt structureel verbeteren.

  Bron: https://www.vastgoedactueel.nl/cpb-lastenverlichting-levert-meer-op-dan-subsidies-op-wonen/