MUNT: verhoging overdrachtsbelasting kan goed werken voor starters
Het verhogen van de overdrachtsbelasting voor beleggers, zoals het kabinet dat vanaf 1 januari wil, kan voor starters de druk van de ketel halen op de woningmarkt. Dat leert de ervaring in landen waar deze maatregel eerder is toegepast.
MUNT hypotheken concludeert uit onderzoek naar de effecten van deze maatregelen in Groot-Brittannië en Singapore.
Verhoging van de overdrachtsbelasting voor beleggers is een veelgebruikt middel om de woningmarkt af te koelen. De ervaringen in de twee onderzochte landen laten zien dat het zeker effect heeft, maar geen wondermiddel is.
De hypotheekverstrekker haalt op zijn website Kath Scanlon aan van de London School of Economics, die onderzoek deed naar de gevolgen van deze belastingverhoging in het Verenigd Koninkrijk (VK). In het VK speelde in 2016 een vergelijkbare discussie als de afgelopen tijd in Nederland. Starters zouden door beleggers uit de markt worden gedrukt. Daarom werd de overdrachtsbelasting voor beleggers met 3 procentpunt verhoogd. “De balans laten uitslaan in het voordeel van starters. Dat was precies de reden om dit te doen. De veranderingen hebben het aantal aankopen van tweede huizen in de marge teruggebracht”, zegt Scanlon.
Ook vermindering aftrekposten
Britten die woonhuizen als beleggingsobject aanschaffen kregen overigens niet alleen te maken met een hogere belastingtarief bij de overdracht, ook de aftrekposten werden verminderd om het onaantrekkelijk te maken om huizen te verhuren. Het staat overigens niet vast dat Britse starters ervan geprofiteerd hebben dat huizen die anders verkocht zouden zijn aan beleggers nu gekocht zijn door starters.
Singapore: zeepbel voorkomen
MUNT keek ook naar Singapore, waar een jaar of tien geleden sprake was van een enorme toename van het aantal mensen dat een huis kocht dat bestemd was voor de verhuur. “In 2010 en 2011 stegen de prijzen in een snel tempo. De overheid implementeerde de overdrachtsbelasting voor beleggers om het ontstaan van een zeepbel op de woningmarkt tegen te gaan. Het is één van de redenen dat speculatie daarna voor een groot deel van de woningmarkt is verdwenen”, vertelt Leonard Tay van Knight Frank Singapore daarover.
Hoewel de beleggers voor de korte termijn zijn verdwenen, zijn langetermijnbeleggers nog steeds actief. “De activiteit in de woningmarkt in Singapore bestaat nu uit eigenaar-bewoners en beleggers die kopen met het oog op een terugkerend inkomen op de lange termijn”, zegt Tay.
Verhogen overdrachtsbelasting voor beleggers kan druk van de ketel halen
MUNT concludeert dat de ervaringen in Singapore en het Verenigd Koninkrijk erop wijzen dat het verhogen van de overdrachtsbelasting een goed middel is om de druk van de ketel te halen. “Het dringt de activiteit van bepaalde groepen kopers op de woningmarkt terug. Toch is het maar de vraag of dit soort belastingveranderingen echt werken om de positie van specifieke groepen op de woningmarkt te versterken. Of de Nederlandse starter er veel mee opschiet, zal volgend jaar moeten blijken.”
Het kabinet verwacht dat het afschaffen van de overdrachtsbelasting jongeren om een woning te kunnen kopen. Starters gaan daar overigens zelf niet op voorhand vanuit, volgens een onderzoek van De Hypotheker. Ze menen dat de afschaffing ervan alleen maar een prijsopdrijvend effect heeft.
