Discriminatie op de woningmarkt landelijk groot probleem

25 april 2021 Vastgoednieuws

Makelaars en bemiddelaars werken vaak mee aan het verzoek om bepaalde groepen uit te sluiten voor een huurwoning. Dit blijkt uit het eerste landelijke onderzoek naar discriminatie op de woningmarkt. Gemeenten krijgen daarom meer bevoegdheden om discriminatie aan te pakken, zegt demissionair minister Kajsa Ollongren (D66).

Meer dan een derde van de makelaars stemt in met het verzoek bepaalde huurders uit te sluiten.
Slechts 15 makelaars (14 procent) geven aan niet mee te willen werken aan een dergelijk verzoek

Ook bij mystery calls worden woningzoekers met een buitenlands klinkende naam vaker afgewezen voor een huurhuis dan woningzoekers met een Nederlandse naam. Dit komt naar voren uit de landelijke monitor Discriminatie bij woningverhuur. Deze is door discriminatiebureau Art.1/RADAR opgesteld in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

‘Discriminatie niet alleen een probleem van de grote steden’

Voor demissionair minister Kajsa Ollongren zijn de onderzoeksresultaten aanleiding om de aanpak tegen discriminatie op de woningmarkt te intensiveren. Ollongren: “Dit onderzoek toont aan dat discriminatie op de woningmarkt in het hele land voorkomt. Het is niet alleen een probleem van de grote steden. Dat vind ik zeer alarmerend. Discriminatie is niet toegestaan. Dat geldt zowel voor de verhuurbemiddelaars als voor de verhuurder die zijn woning openbaar aanbiedt. Daarom gaan we onze aanpak tegen discriminatie intensiveren.”

VBO: ‘Hervorming en regulering (ver)huurmarkt noodzakelijk’

Brancheorganisatie VBO pleit ervoor het lidmaatschap van een branchevereniging te verplichten bij huurbemiddeling, om zo excessen op de huurmarkt tegen te gaan. Zo vallen de verhuurbemiddelaars onder de gedragsregels van een branchevereniging, worden zij verantwoordelijk gehouden voor hun daden en vallen zij onder het tuchtrecht van het Tuchtcollege Makelaardij Nederland. Bovendien moet de (ver)huurmarkt worden hervormd om iedereen een eerlijke kans te geven op het vinden van een geschikt huurhuis.

Naar schatting werkt circa 80% van de verhuurbemiddelaars zonder enige vorm van opleiding, zonder gedragsregels en zonder enige nadelige gevolgen bij misstappen. ‘Discriminatie op de Nederlandse huurmarkt is een probleem. Tegelijkertijd geloven wij ook in oplossingen. We moeten dit gewoon aanpakken en oplossen’, stelt Hans van der Ploeg, directeur van VBO.

Discriminatie op de huurwoningmarkt in Utrecht blijft een probleem, zo blijkt uit onderzoek. De gemeente denkt na over maatregelen https://t.co/rqFfun8d19

— AD Utrechts Nieuwsblad (@redactieadun) April 1, 2021

Eerste stappen verhuurproces onderzocht

De onderzoekers van Art.1/RADAR bestudeerden de eerste stappen van het verhuurproces zoals bemiddeling, bezichtiging en selectie. Fictieve woningzoekenden reageerden op advertenties. De profielen van de woningzoekenden zijn nagenoeg identiek: alleen de naam verschilt. Deze klonk Nederlands, Pools of Marokkaans. Doel was om uitgenodigd te worden voor een bezichtiging. In totaal is 3.000 keer met deze onderzoeksprofielen gereageerd op aangeboden woningen door heel Nederland.

De resultaten laten zien dat kandidaat-huurders met een Pools of Marokkaans klinkende mannennaam minder kans hebben om uitgenodigd te worden voor een bezichtiging dan personen met een Nederlands klinkende naam.

Ruim een derde makelaars stemt in met selectie

Aanvullend zijn 105 mystery calls uitgevoerd. Een fictieve verhuurder verzocht makelaars tijdens deze calls om hun woning niet te verhuren aan allochtonen. Meer dan een derde van de makelaars stemde in met het verzoek. Het merendeel gaat op een of andere wijze mee in het verzoek of legt de verantwoordelijkheid voor deze selectie bij de verhuurder. Slechts 15 makelaars (14 procent) geven aan niet te willen meewerken aan een dergelijk verzoek. In 9% van de gesprekken gaf de makelaar aan te selecteren op basis van andere criteria die mensen indirect kunnen uitsluiten (strenge selectie).

Gemeenten krijgen meer handhavingsmogelijkheden

De aanpak tegen discriminatie op de woningmarkt blijft de komende jaren volop nodig. Dit start met meer bewustwording en goede informatievoorziening. Ook krijgen gemeenten nieuw wettelijk instrumentarium en handhavingsmogelijkheden. Zo kunnen zij in de toekomst landelijk uniforme regels toepassen en onder voorwaarden een vergunning voor verhuurders instellen.

Resultaten uit de lopende pilots Utrecht en Rotterdam vormen input voor de aanpak. Ook wordt gekeken naar regels voor verhuurbemiddelaars, zodat de hele keten wordt betrokken. Tot slot wordt het onderzoek met mystery calls en praktijktesten opnieuw uitgevoerd, om zicht te houden op de problematiek en omdat het zorgt voor meer bewustwording in de branche.