Woningbouw lage polders gaat door, maar is ook omstreden

Woningbouw in uiterwaarden en lage polders zal door het woningtekort de komende jaren eerder toenemen dan verminderen. Critici menen dat hierdoor de risico’s van wonen in overstromingsgebieden te veel op achtergrond raken. “Vanuit het oogpunt van klimaatverandering is bouwen onder de zeespiegel onverantwoord.”

In de gemeente Zuidplas in de provincie Zuid-Holland liggen plannen klaar voor de bouw van het Vijfde Dorp. Een heel nieuw dorp dat zes meter onder de zeespiegel komt te liggen. De gemeenteraad van Zuidplas neemt op woensdagavond 19 mei een beslissing over het Masterplan Middengebied Zuidplaspolder. Daarin is naast waterberging de bouw van 8.000 woningen en bedrijventerreinen gepland, in de diepste polder van Nederland. Als de raad de plannen goedkeurt, start de inspraakprocedure. Het plan koerst erop dat de eerste paal in 2024 de grond in gaat.

Hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid Jan Rotmans vindt de plannen onbegrijpelijk, zegt hij in het AD. “Ik heb in Goverwelle gewoond, dus ik ken het gebied en de grond. Die zakt een centimeter per jaar, terwijl de zeespiegel de komende honderd jaar met ongeveer een meter stijgt. Dan ga je met dat dorp in Zuidplas al snel richting de 9 meter onder NAP. Dat valt niet meer uit te leggen. Een bestuurder die hier voor kiest, heeft geen langetermijnvisie.’’

‘Niets nieuws bouwen op zo’n laag punt’

Alles wat nu in de polder wordt gebouwd, komt in de toekomst in de problemen, zegt de hoogleraar. “Wat er al is, moet je proberen te behouden, maar ga niet iets nieuws bouwen op zo’n laag punt. Binnen de grenzen van de dorpen in Zuidplas is er genoeg ruimte om te verdichten. Waarom zou je natuur opofferen voor woningbouw, los dat in de dorpen zelf op.’’

Uiterwaarden langs de Rijn

Een ander voorbeeld van bouwen in overstromingsgebied is de polder Stadsblokken-Meinerswijk in Arnhem, schrijft Waterforum. Daar bouwt KondorWessels Projecten 430 woningen in de uiterwaarden langs de Rijn. De plannen zijn omstreden, vooral omdat de gemeente in een eerder stadium een gebiedsvisie opstelde met natuur en flexibele waterberging in het gebied, zonder woningbouw.

Bewoners, Milieudefensie en de Stichting Kloppend Stadshart zijn kritisch over de plannen. Ze willen vasthouden aan de gebiedsvisie en wijzen daarbij op de risico’s van bouwen in de uiterwaarden. In een artikel van Follow The Money noemt woordvoerder Margo Meeuwissen van Kloppend Stadshart bouwen in het gebied onverstandig: “Wonen in een buitendijks gebied is voor eigen risico. De woningen zijn niet te verzekeren voor waterschade en aankloppen bij de overheid is in geval van nood zinloos.”

Beheersbare situatie

Volgens Rijkswaterstaat is van overstromingsrisico’s in deze polder geen sprake. Er kan in 2050 de maximale hoeveelheid van 18.000 kubieke meter water per seconde worden afgevoerd. Bovendien is er een nevengeul voor waterberging gemaakt. Op die manier blijft de situatie beheersbaar, zegt Rijkswaterstaat.

Pier Vellinga, hoogleraar Klimaatwetenschap en Maatschappelijke implicaties aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, zet echter kanttekeningen bij die conclusie. Vellinga verwacht dat de waterafvoer door klimaatverandering de komende jaren zal oplopen naar 22.000 kubieke meter per seconde. En dan is veel afhankelijk van watermaatregelen in Duitsland of de daadwerkelijke afvoer bij Lobith goed blijft gaan, meent Vellinga.

Op het water bouwen

Niet naast, maar óp water bouwen is een betere oplossing, vindt hoogleraar Jan Rotmans. Hij wijst op voorbeelden van drijvend bouwen in veenweidegebieden, zoals in Woerden (Waterrijk) en de Waterbuurt in Amsterdam. “Voor het Groene Hart is drijvend bouwen zeer interessant en aantrekkelijk. Maak van je nadeel je voordeel, misschien verhuis ik over twintig jaar dan wel naar Zuidplas.’’

  Bron: https://www.vastgoedactueel.nl/woningbouw-lage-polders-gaat-door-maar-is-ook-omstreden/