ING Research: vraag naar nieuwbouw neemt af

Dat de woningmarkt afkoelt, moge duidelijk zijn. ING Research ziet, behalve uitdagingen rond o.a. stikstof, ook een afnemende vraag naar nieuwbouw. Dit jaar worden er iets meer woningen opgeleverd dan in 2021 (zo’n 74.000), maar die stijging is tijdelijk.

Door de economische tegenslag worden er fors minder nieuwbouwwoningen verkocht. De hoge inflatie en geopolitieke onzekerheden hebben het consumentenvertrouwen flink laten dalen. Dit zet samen met de fors hogere rente de verkopen van nieuwbouwwoningen onder druk.

Minder kijken, minder kopen

Consumenten waren in oktober en november veel minder op zoek naar “nieuwbouw”, blijkt uit het aantal zoekopdrachten naar deze term in Google. En “minder kijken” leidt ook tot “minder kopen”.

Zo werden er in de periode augustus – oktober 44% minder nieuwbouwwoningen verkocht dan in dezelfde periode een jaar eerder. Goede courante projecten lopen nog wel, maar voor minder courante, duurdere nieuwbouwwoningen kunnen projectontwikkelaars beduidend moeilijker een koper vinden.

Tekort aan stikstofexperts

Het vervallen van de generieke bouwvrijstelling voor stikstof is een tegenvaller voor bouwbedrijven, maar maakt woningbouwprojecten zeker niet onmogelijk, aldus ING. Vergeven onherroepelijke vergunningen blijven geldig.

Veel bouwbedrijven hadden de uitspraak al zien aankomen en hebben hierop geanticipeerd door alvast de benodigde Aerius-berekeningen te doen (de berekeningen van stikstofuitstoot en de neerslag daarvan op Natura 2000-gebieden). Het vervallen van de bouwvrijstelling zal echter wel tot vertraging voor sommige projecten leiden. Ook al doordat er een tekort aan stikstofexperts is.

Bouwvergunningen

De krimp van het aantal bouwvergunningen is – tijdelijk – gestopt. In september werden er 5.008 bouwvergunningen voor woningen afgegeven. Dat is een lichte groei (1%) ten opzichte van dezelfde maand in 2021. Over het gehele jaar gezien daalt het aantal afgegeven vergunningen wel. In 2021 was er nog een piek met ruim 75.500 vergunningen. In 2022 worden er naar verwachting circa 69.000 afgegeven. Hierdoor staat de nieuwbouw onder druk.

En het is de vraag of de stijgende langetermijntrend, die na het dieptepunt in 2014 werd ingezet, weer wordt gecontinueerd. Ondanks de enorme ambities van de overheid is er flink wat tegenwind: niet alleen door de terugvallende woningmarkt en stikstofproblematiek, maar ook door hoge bouwprijzen, tekort aan grond, complexe projectontwikkeling en capaciteitsproblemen bij gemeenten om de aanvragen te verwerken.

Kabinetsdoelstelling

Sowieso blijft de kabinetsdoelstelling om jaarlijks 100.000 woningen te bouwen nog ver uit zicht. Het laatste jaar dat dit gebeurde was in 1989. In 2022 worden er circa 74.000 nieuwbouwwoningen opgeleverd. Dat zijn er bijna 2.800 meer dan in 2021. Maar door de beperkte vergunningverlening verwacht ING Research dat het aantal gerealiseerde nieuwbouwwoningen in 2023 daalt en zal uitkomen op circa 70.000.

Bouwmaterialen

De grootste prijsstijgingen voor bouwmaterialen lijken gelukkig voorbij. In het afgelopen jaar zijn de prijzen met bijna 20% opgelopen. Andere kosten, zoals arbeid, stegen minder hard, waardoor de totale kosten van materialen en lonen tezamen in oktober ongeveer 10% hoger lagen dan een jaar eerder. Ondanks dat verkoopprijzen voor nieuwbouw flink mee stegen, kan dit op de korte termijn sommige projecten onrendabel maken.

Installatiebranche

Toch is het niet alleen kommer en kwel in de bouwsector. In de installatie-, herstel- en renovatiemarkt zijn de vooruitzichten zonder meer positief. Door de hogere energieprijzen is er extra vraag naar energiebesparende bouwwerkzaamheden. Het gaat daarbij onder andere om de installatie van (hybride) warmtepompen, plaatsing van zonnepanelen en isolatiewerkzaamheden. Specifieke volumecijfers zijn voor de installatiebranche niet beschikbaar, maar omzetcijfers van 2022 laten zien dat deze branche een veel hogere groei laat zien dan de rest van de bouwsector.

Al met al verwacht ING Research dat de bouwsector in 2023 een lichte krimp zal vertonen (-0,5%). Bouwbedrijven hebben nog goed gevulde orderboeken. Door de verduurzamingsopgave van vastgoed blijft de krimp van de totale bouwproductie naar verwachting beperkt.

  Bron: https://vastgoedactueel.nl/ing-research-vraag-naar-nieuwbouw-neemt-af/