Woonbond wil subsidies en bouwplicht voor betaalbare nieuwbouw

Een bouwplicht voor ontwikkelaars, grondonteigening vereenvoudigen en €10 miljard subsidie voor nieuwbouwprojecten. Dat zijn enkele punten uit een actieplan dat de Woonbond lanceert. Hiermee zijn volgens de bond sneller betaalbare huur- en koopwoningen te realiseren.

Het is tijd voor actie om betaalbare nieuwbouw van de grond te krijgen, vindt de Woonbond. Overal lopen nieuwbouwprojecten vast en daarmee komt het plan om in 2030 de bouw van 900.000 nieuwbouwwoningen rond te hebben – waaronder 250.000 sociale huurwoningen – in gevaar.

De bond zegt zich te realiseren dat nieuwbouw onder de huidige omstandigheden complex is. Rente- en bouwkosten zijn gestegen, vergunningen lopen vertraging op door de stikstofproblematiek en grondeigenaren wachten op betere tijden voor ze hun plannen realiseren. Maar juist onder deze problematische omstandigheden zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk, vindt de Woonbond.

“Niets doen is geen optie”, zegt Woonbond-directeur Zeno Winkels. “Zonder aanvullend ingrijpen lijkt de bouwafspraak onrealistisch en blijft voor veel Nederlanders het vinden van een betaalbare woning een volstrekte utopie. We moeten de markt aan banden leggen, flink investeren in écht betaalbare woningen en de wachtlijsten terugdringen.” De Woonbond lanceert het plan voorafgaand aan een vergadering van de Tweede Kamer over de woningbouwopgave.

De Woonband stelt in het actieplan onder meer de volgende punten voor:

• Garantieregeling en bouwplicht instellen

Ontwikkelaars beginnen pas met bouwen, als 70% van de woningen is verkocht. Met een garantieregeling kan de ontwikkelaar al bij een lager verkooppercentage van start met een nieuwbouwproject. Daarnaast moet er een bouwplicht komen voor ontwikkelaars aan wie een omgevingsvergunning is verstrekt, maar die toch wachten met bouwen. Nadat de vergunning is verleend moet de bouw binnen een bepaalde periode beginnen en zijn afgerond. Zo niet dan volgt een boete.

• Grond onteigenen

De bond vindt dat gemeenten eenvoudiger grond moet kunnen onteigenen van private grondeigenaren om de bouw van betaalbare woningen mogelijk te maken.

Lees ook: duizenden nieuwbouwprojecten niet gebouwd

• Woningbouwcorporaties

De overheid moet zorgen dat woningbouwcorporaties minder belasting hoeven te betalen. Zo zouden ze bijvoorbeeld vrijgesteld moeten zijn van winstbelasting. Zo komt er meer geld vrij om te gaan bouwen.

• Overheidssubsidies

De Woonbond ziet het verstrekken van overheidssubsidies als een goede optie om nieuwbouw van de grond te krijgen. In totaal €10 miljard aan overheidssubsidies om gedurende vijf jaar lang te investeren in nieuwbouwprojecten, met als voorwaarde dat het betaalbare woningen oplevert.

Woonminister Hugo De Jonge wil weinig van weten van overheidssubsidies, zei hij afgelopen voorjaar tijdens de vastgoedbeurs Provada. “De gretigheid waarmee de markt naar de overheid kijkt, vind ik niet passend. Wij kunnen en willen niet iedere business case lostrekken op kosten van de belastingbetaler.”

• Meer sociale huurwoningen

Verhoging van het aandeel sociale huurwoningen (350.000) op het totaal aantal nieuwbouwwoningen (900.000), wat neerkomt op 40%.

• Woningzoekenden meer betrekken

In participatieprocessen zijn het tot nu toe vooral omwonenden die gebruik maken van hun recht op inspraak. Volgens de Woonbond zouden de woningzoekenden veel meer betrokken moeten zijn bij de realisatie van hun woning.

________________________________________________________________________

CBS brengt verhuisbewegingen door nieuwbouw in kaart

Nieuwbouw blijft dus flink achter, in plaats van de beoogde 100.000 woningen per jaar zijn er de afgelopen jaren gemiddeld 70.000 nieuwbouwhuizen opgeleverd. In 2021 zijn ruim 50.000 opgeleverde nieuwbouwwoningen betrokken, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Door de bewoning van die 50.000 nieuwbouwhuizen zijn in 2021 uiteindelijk ruim 120.000 woningen vrijgekomen, zo heeft het CBS uitgerekend via een nieuw dashboard Verhuisbewegingen. Daarmee komt een verhuisketen in beeld die bestaat uit zes schakels. De eerste schakel is nieuwbouw, dus de bewoners die in één van de 50.000 nieuwbouwhuizen gingen wonen. Zij lieten samen 56.000 woningen in 2021 achter. Dat zijn er meer, omdat bijvoorbeeld stellen gingen samenwonen. De volgende schakel laat 33.000 woningen achter. De daaropvolgende schakels laten steeds minder woningen achter. Dat komt volgens het CBS omdat per schakel de helft van de bewoners bestaat uit starters die geen koopwoning achterlaten.

Het CBS geeft met een voorbeeld aan hoe het bewonen van 3.800 nieuwbouwwoningen in Amsterdam in 2021 doorwerkt op verhuizingen door heel Nederland:

Lees verder onder de afbeelding

De doorstroming was het grootst op de Amsterdamse woningmarkt zelf, maar werkte ook door tot in bijvoorbeeld Groningen (85) en Maastricht (40). Niet al deze mensen zijn rechtstreeks naar deze steden verhuisd. Ook woningen die andere huishoudens achterlieten bij verhuizing naar Amsterdam maken deel uit van de verhuisketen.

________________________________________________________________________

  Bron: https://vastgoedactueel.nl/woonbond-wil-subsidies-en-bouwplicht-voor-betaalbare-nieuwbouw/