DNB: stijging huizenprijzen vlakt af door oorlog in Oekraïne

De groei van de Nederlandse economie valt later dit jaar stil door de oorlog in Oekraïne en dat heeft ook effect op de stijging van de huizenprijzen: die zal afvlakken. Dat voorspelt De Nederlandsche Bank (DNB).

Gemiddeld genomen zijn de prijzen in 2022 naar verwachting 13,9% hoger dan in het jaar ervoor. Voor 2023 en 2024 is de verwachting dat de huizenprijzen gematigd doorstijgen met 3,7 en 2,5%. Dat is ongeveer gelijk aan de geraamde inflatie voor die jaren. Dat schrijft DNB in zijn nieuwste Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten.

Leenruimte

Dat de huizenprijsgroei in 2022 en daarna afvlakt komt vooral door de verwachte ontwikkeling van de leenruimte. De leenruimte van een huishouden hangt grotendeels af van het nominale inkomen en de hypotheekrente. Terwijl verwachte inkomensgroei positief bijdraagt aan de leenruimte, dragen stijgende hypotheekrentes negatief bij. Door meer economische onzekerheid wereldwijd, de sterk oplopende inflatie en het verkrappende monetaire beleid zijn de kapitaalmarktrentes recent opgelopen. De verwachting is dat dit zal leiden tot verder stijgende hypotheekrentes.

In de raming loopt de gemiddelde rente op nieuwe hypotheekcontracten dan ook op, van 1,7% in 2021 naar 3,8% in 2024. De laatste keer dat de hypotheekrente met ongeveer 2 procentpunt toenam was in de periode 2005–2008.

Hypotheekverstrekkers

De rente op nieuw afgesloten hypotheekcontracten reageert met vertraging op de tarieven die hypotheekverstrekkers publiceren. Deze gepubliceerde tarieven zijn dan ook al meer gestegen dan de gemiddelde rente op daadwerkelijk afgesloten contracten. Het tarief voor een NHG-hypotheek met een rentevaste periode van twintig jaar was bijvoorbeeld in mei 2022 ruim 3%. Dit is een stijging van 1,6 procentpunt ten opzichte van eind 2021, terwijl de rentes op afgesloten contracten sindsdien nog maar met 0,7 procentpunt stegen.

Kortere rentevaste periode

Naast de vertraagde doorwerking van tariefaanpassingen worden stijgingen van de hypotheekrente ook gedempt doordat huishoudens vaker kiezen voor een kortere rentevaste periode, schrijft DNB. Omdat korte rentes doorgaans lager zijn dan lange, dempt dit de gemiddelde rente op nieuw afgesloten hypotheekcontracten. Het aandeel van door banken nieuw verstrekte hypotheken met een rentevaste periode van meer dan tien jaar daalde recent van 62% in het laatste kwartaal van 2021 naar 58% in het eerste kwartaal van 2022. Bij een kwart van de totale hypotheekschuld loopt de rentevaste periode binnen vijf jaar af.

Ook doordat doorstromers hun hypotheek met de relatief lage rente kunnen meenemen, wordt het effect van een rentestijging op betaalbaarheid ietwat gedempt, aldus DNB. Voor starters geldt dit uiteraard niet: zij worden direct geconfronteerd met de hogere rentestanden, hogere maandlasten en een beperktere leenruimte.

Lees ook: Stijgende bouwkosten en opvang in lege panden door oorlog Oekraïne

  Bron: https://vastgoedactueel.nl/dnb-stijging-huizenprijzen-vlakt-af-door-hogere-hypotheekrente/